CENTRUM TERAPII AUTYZMU
A L E A
Czy Twoje dziecko:
-zna i lubi proste zabawy „kosi-kosi”,”kuku”
-rozróżnia i pokazuje części ciała (nosek,oko,ucho)
-przybiega do ciebie i tuli się,gdy spotka go coś przykrego
-naśladuje proste gesty”papa””całuski”
-potrafi poproszone pokazać np. jaki dobry był obiadek ,klepiąc się po brzuszku lub podobne
-rozumie gest”nie wolno”pokazywany palcem
-reaguje na swoje imię
-lubi być chwalone,”popisuje siꔿeby dostać oklaski lub pochwałę
PRAWIDŁOWY ROZWÓJ DZIECKA
Aby ocenić czy rozwój dziecka przebiega właściwe oraz odpowiednio wcześnie podjąć działania terapeutyczne potrzebna jest znajomość norm rozwojowych.
Każde dziecko rozwija się we własnym tempie,ale i ta dowolność jest ograniczona i wykraczanie poza normy rozwojowe może być zwiastunem poważniejszych zaburzeń.
Dziecko prawidłowo rozwijające się uczy się nowych, coraz bardziej skomplikowanych ruchów stopniowo -przy czym należy pamiętać,że kolejność ich nabywania jest również istotna.
Rozwój dziecka w okresie niemowlęcym określany jest jako psychoruchowy , czyli rozwój psychiczny ( możliwości poznawcze, emocjonalne, intelektualne i społeczne) jest ściśle uzależniony od rozwoju sfery motorycznej (postawa, koordynacja wzrokowo – ruchowa i lokomocja).
Kolejne umiejętności ruchowe są nabywane odpowiednio po sobie i utrwalane poprzez powtarzanie, a później doskonalone poprzez ciągłe bodźcowanie.
Jeżeli rozwój ruchowy przebiega prawidłowo to , wówczas rozwój intelektualny, emocjonalny i społeczny również jest pobudzany do prawidłowego rozwoju.
Prawidłowo rozwijające się dzieci są energetyczne , ruchliwe , ciekawe świata,chętnie podejmujące nowe doświadczenia.
Pojawiająca się obojętność ,apatia ,nadmierny spokój ,brak chęci poznawania świata powinny budzić nasz niepokój.
Do pierwszego roku życia tempo rozwoju dziecka jest błyskawiczne ,dlatego też ważne jest obserwowanie nabywanych przez niego umiejetności.
Im wcześniej zauważone zaburzenia , tym szybsza diagnoza i możliwość podjęcia odpowiednich działań ,a co za tym idzie większa skuteczność usprawniania.
.W tym świetle znajomość norm rozwojowych ma kluczowe znaczenie.
ROZWÓJ FIZYCZNY
Okres między 12 a 18 miesiącem życia to czas intensywnego rozwoju fizycznego :
dziecko potrafi raczkować ,następnie stawia pierwsze kroki podtrzymując siĘ mebli ,
aż w 15 mięsiącu życia zaczyna samodzielnie chodzić.
Nowo nabyte umiejętności sprawiają ,że malec niechętnie pozostaje w jednym miejscu -zdecydowanie woli swobodne zwiedzać świat.
Również jego umiejĘtności koordynacji wzrokowo-ruchowej ulegają dynamicznemu progresowi.Maluch chętnie wyrzuca , rozrzuca , dotyka i ściąga.
Potrafi również świadomie kontrolować moment chwytania i puszczania.Jedną z jego ulubionych zabaw świadczącą o prawidłowym rozwoju jest łapanie i puszczanie rzeczy ,które mu podajemy.
Bardzo lubi ćwiczyć chwyt pęsetkowy (kciuk i palec wskazujący) zbierając wszystkie napotkane okruszki, papierki ,najchętniej wkładając je do buzi.Bardzo ważne jest zatem ,aby zadbać o czystość i bezpieczeństwo w domu.
Polecane zabawy ; masażyki ,zabawy paluszkowe ,ćwiczenia Sherbore ,wspólna gimastyka ,zabawy przy muzyce .
ROZWÓJ INTELEKTUALNY
Maluch potafi rozpoznać rzeczy twarde i miękkie, do stukania i potrząsania .
Pojęcie stałości przedmiotu staje się dla niego coraz bardziej oczywiste .Tak lubiana zabawa w "chowanego" i "a kuku" uczy go, że przedmiot lub osoba które zniknęły z jego z oczu nie przestały istnieć.
Pojawiają się zabawy w udawanie i z niekonwencjonalnym wykorzystaniem przedmiotu-łyżeczka może być telefonem,klocek samochodem...
Do poznawania świata nadal uzywaja głównie dłoni i ust , smakując wszytsko co dostanie się w jego rączki.W tym wieku dzieci powinny poznawac cżęści ciała (gdzie jest nosek,oko)
Mimo,że nie potrafią jeszcze mówić to jest to ważny moment w rozwoju mowy, dlatego powinniśmy ją wspierać poprzez czytanie , prawidłową mowę (unikanie zdrobnień ),słuchanie piosenek ,naśladowanie odgłosów zwierząt etc.
Dzieci w tym wieku zaczynaja rozumieć coraz więcej słów,choć nie stosują się do poleceń słownych.
Niektóre potrafią powiedziec ok 10-20 słów,niektóre żadnego.
Zabawy stymulujące rozwój
:zabawy fakturami i dźwiękami (pod kontrolą rodzica) przedmioty o różnym ciężarze, twardości, zapachu, wydających rozmaite dźwięki (szelest, stukanie itp)., zabawy w szukanie przedmiotu
ROZWÓJ EMOCJONALNY
Dziecko nie do końca jeszcze zdaje sobie sprawę z przeżywanych emocji.
Często dochodzi do tzw. wybuchów płaczu lub złości ,w czasie których dziecko krzyczy.
Można odnieść wrażenie ,że dziecko wybucha bez wyraźnego powodu , ale najczęstsze emocje,które kształtuja się w tym wieku i są przyczyną częto niechcianych zachowań to zazdrość i zaborczość.Podyktowane są one egocentryzmem ,egoizmem i chęcia bycia w centrum uwagi.Wybuchy złości są też najskuteczniejszym sposobem na zwrócenie na siebie uwagi.
Charakterystyczna jest również labiność emocjonala-błyskawiczne przechodzenie ze skrajnych emocji w następne skrajne (śmiech-płacz)
Między 12 a 18 miesiącem życia dziecko zaczyna zdawac sobie sprawę z relacji jakie łaczą je z mamą i innym członkami rodziny.Pojawia się wtedy lęk i niepokój przed rozłąką.Dziecko wyraźnie pokazuje,że nie podoba mu sie rozstanie z mamą niepokojeniem się ,złością lub płaczem.
Bardzo ważne jest zapewnienie dziecku w tym okresie rozwojowym poczucia bezpieczeństwa poprzez stały rytm dnia , przewidywalność , porządek i harmoniię.
Wyznaczenie dziecku wyraźnych granic -co wolno czego nie wolno- pozwala mu na bezpieczne i pewne poznawanie świata.
Równie istotnym i wywierającym duży wpływ na prawidłowe przechodzenie do kolejnych faz rozwojwych jest budowanie bliskiej relacji z dzieckiem (!)